Ayna Programı :: Web Sitesine Hoşgeldiniz ::
Ayna
Ana Sayfa | Hakkımızda | Bize Yazın | İletişim | English | Açılış Sayfam Yap | S.Kullanılanlara Ekle 28-03-2024
Türk vatandaşlarına vize UYGULAMIYOR! (YENİ BÖLÜM)
 
   
Vardar Nehri'nin İkiye Böldüğü Başkent: Üsküp
Yahya Kemal, 'Kaybolan Şehir'e şu mısralarla seslenir doğduğu şehre: "Üsküp ki Yıldırım Bayezid Han diyarıdır Evlad-ı Fatihan'a onun yadigârıdır."

Yahya Kemal, 'Kaybolan Åžehir'e ÅŸu mısralarla seslenir doÄŸduÄŸu ÅŸehre: "Üsküp ki Yıldırım Bayezid Han diyarıdır Evlad-ı Fatihan'a onun yadigârıdır." Makedonya'ya indiÄŸimizde dilimize bu dizeler takılıp kalıyor. Bursa BüyükÅŸehir Belediyesi'nin ecdat yadigârı eserlerden Rıfai Tekkesi ile Gazi Baba türbelerinin restorasyon çalışmalarını incelemek için kalabalık bir heyetle Rumeli'ndeydik. Tabii bir de 250 Müslüman Türk, Arnavut ve Makedon çocuÄŸun sünnet ÅŸöleni vardı ki, Üsküp Kalesi'nin altında gerçekleÅŸtirilen bu etkinlik görülmeye deÄŸerdi. Çocukların tebessümlerini, gelecekte daha kuvvetli kurulacak olan gönül köprülerine yorduk. Åžehri gezerken Yahya Kemal, hep yanımızdaydı ve konuÅŸuyordu: "Üsküp ki Åžar Dağı'nda devamıydı Bursa'nın Bir lale bahçesiydi dökülmüÅŸ temiz kanın."

Makedonya, Yugoslavya'nın dağılması sonucu, 1991 yılında ortaya çıkan Balkan ülkelerinden. 600 yıl Osmanlı egemenliÄŸinde kalan bu topraklarda bugün, kemiyet sıralamasına göre söylersek Makedon, Arnavut, Türk, Roman, Sırp, BoÅŸnak ve Ulahlar yaşıyor. Yüzde 70'e yakını Hıristiyan olan ülkede, en yaygın ikinci din Ä°slamiyet. Bölge, biraz hareketli... Makedonya, en son 2001 yılında iç savaÅŸ yaÅŸadı. Müslüman Arnavutlar ile Hıristiyan Makedonlar arasındaki çatışma, yüksek perdeden dinlendirilmese de saÄŸduyulu Avrupalı entelijansiya tarafından ikinci Srebrenitsa olarak adlandırılmıştı.

Geziye dönersek; baÅŸkenti adımlamaya baÅŸladığımızda geniÅŸ bir meydan ve daha otelimizin oradan gözüken devasa bir Ä°skender, literatürdeki ismiyle III. Aleksandros heykeli ile göz göze geliyoruz. Makedonlar için tarihin baÅŸlangıcı addettikleri Ä°skender, önemli bir figür. Üsküp Meydanı'nın her yeri heykeller ile çevrili. Ä°skender'in babası II. Filip'ten Rahibe Teresa'ya kadar her sembolün heykelleri ile donatılmış yeni Üsküp. Bu görkemli eserlere bakarken ulus devletlerin tarihlerini heykeller üzerinden anlatmalarının trajedisi geçiyor aklımızdan. Rehberimiz Talha Ali, bunun Makedon hükümetinin bilinçli bir uygulaması olduÄŸunu söylüyor. Nedenini sorduÄŸumuzda ÅŸu cevabı veriyor Ali: "Osmanlı eserlerini mümkün olduÄŸunca geri planda bırakmak." Üsküp fatihi YiÄŸit PaÅŸa'nın sitemkâr bakışlarına tutulmamak için hızlıca geçiyoruz buradan.

Az ötede Vardar Nehri'nin örtüsü gibi duran Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'ne ulaşıyoruz. Yanlarına inÅŸa edilen yeni tarihe inat ÅŸehrin en önemli simgesi olduÄŸunu söylüyor rehberimiz. Milliyetçi Makedon hükümeti yeni bir Üsküp oluÅŸturmanın derdinde. Her yer ÅŸantiye alanı... Ve Osmanlı izlerinin silinmeye çalışıldığı çok bariz. Köprünün öte tarafı tecrit edilmiÅŸ bir halde. Bunu sokakların bakımsızlığından anlıyorsunuz. Ali'ye göre, Türk oldukları için buralar görmezden geliniyor. Üsküp Kalesi'ne çıkıyoruz. Osmanlı'nın ilk telgrafhanesinin karşısında yer alıyor kale. Duvarlarından bir tarih süzülüyor. Burası bile kendi haline bırakılmış. Hiçbir onarım yahut koruma söz konusu deÄŸil. Hatta vatandaÅŸların anlattığına göre, Osmanlı eserleri kasten yakılıyor, tabi kılıfıma uydurularak. 128 camiden günümüze 20 kadarı ulaÅŸmış.

"Osmanlı, Rumeli'yi çok sevmiÅŸ"

1492 senesinde inÅŸa edilen Mustafa PaÅŸa Camii'nde dinleniyoruz. Caminin banisi II. Bayezid ve Yavuz Sultan Selim'e vezirlik yapmış olan Mustafa PaÅŸa. 1963 depreminde hasar gören cami, 1968'de yeniden ibadete açılmış. 2006'da kapsamlı bir restorasyondan geçmiÅŸ. Avludan az sonra kucaklaÅŸacağımız Evlad-ı Fatihan'ın Üsküp'üne bakıyoruz. Kiremit örtülü evleri, dar sokakları, moderniteye çok da yüz vermeyen görüntüsünü seyre dalıyoruz birkaç dakika. "Osmanlı, Rumeli'yi gerçekten çok sevmiÅŸ" diye konuÅŸuyor kafileden biri. Tespitini caminin mimarisine, iman kokan haziresine baktığımızda tasdik ediyoruz. 'Bizim Üsküp iÅŸte' diyorsunuz. Ä°nsanları, Anadolu'nun herhangi bir ÅŸehrindeki amcalar gibi dertli bakıyor, teyzelerse yine utangaç... Osmanlı çarşısında hayat günlük sakinliÄŸi içinde akıyor. Üsküp kuru fasulyesi, fıstığı, leblebisi ve hediyelik eÅŸya satan dükkânlar göze çarpıyor önce. Türkçenin unutulmuÅŸ bir aksanı konuÅŸuluyor sokaklarda. Çarşının orta yerinde bulunan Murat PaÅŸa Camii'nin farklı bir anlamı var. Rehberimiz açıklıyor durumu: "Burası Üsküp'te cuma günleri Türkçe hutbe verilen tek cami." Caminin karşısında Çifte Hamam yer alıyor. Osmanlı eserleri, kendilerine uzatılacak bir el bekliyor gibi boynu bükük. Bursa BüyükÅŸehir Belediyesi'nin bölgede baÅŸlattığı çalışmaların ne kadar yerinde ve anlamlı olduÄŸunu idrak ediyoruz dolaÅŸtıkça. Bursa kafilesi olduÄŸumuzu duyan Üsküplülerin, "Bursalılar gelse de birkaç yeri daha gün yüzüne çıkarsalar..." dediklerine kulak misafiri oluyoruz.
Manevî bir durak: Rıfaî Tekkesi

Rıfaîlik, Anadolu ve Balkanlar'a da yayılmış tasavvufî bir yol. Üsküp'teki Rıfaî Tekkesi, 1818 yılında kurulmuÅŸ. Zaman içinde geniÅŸleyen tekkenin avlusuna, ikinci ÅŸeyh Hacı Sadeddin Efendi tarafından çeÅŸme yapılıp, kitabe takılmış. Tekkenin türbesi ise 1857'de yaptırılmış. Üsküp'te Türkçe eÄŸitim veren Tefeyyüz Ä°lköÄŸretim Okulu'nun hemen yanında bulunan tekke, Bursa BüyükÅŸehir Belediyesi'nce onarılmaya baÅŸlandı.

Tekkenin son ÅŸeyhi ise Murtaza Efendi. Henüz 30 yaşında. 2005'te vefat eden babası Åžeyh Ä°brahim'den sonra tekkenin başına geçmiÅŸ. Bursa BüyükÅŸehir Belediyesi tarafından yapılan restorasyon bitmek üzere. Murtaza Efendi, onarım sonrası ilk iÅŸlerinin beÅŸ vakit namaz ve cumaları sürekli hale getirmek olduÄŸunu söylüyor. Zikirler devam ediyormuÅŸ ve cemaat gün geçtikçe artıyormuÅŸ. Murtaza Efendi'nin ailesi 1876'da Bulgaristan'dan gelmiÅŸ. Daha önce Üsküp merkezdeymiÅŸ dergâhları. 1963'te ÅŸimdiki yere geçmiÅŸler. Kendisinin 6. kuÅŸaktan ÅŸeyh olduÄŸunu söylüyor Murtaza Efendi. Burada doÄŸup büyümüÅŸ. EÅŸi Hüsniye Hanım da Türk. Ä°rva adında bir de kızları var. Åžimdi Ä°rva, tekkenin bahçesinde oynuyor.

Manevî bir durak: Rıfaî Tekkesi

Rıfaîlik, Anadolu ve Balkanlar'a da yayılmış tasavvufî bir yol. Üsküp'teki Rıfaî Tekkesi, 1818 yılında kurulmuÅŸ. Zaman içinde geniÅŸleyen tekkenin avlusuna, ikinci ÅŸeyh Hacı Sadeddin Efendi tarafından çeÅŸme yapılıp, kitabe takılmış. Tekkenin türbesi ise 1857'de yaptırılmış. Üsküp'te Türkçe eÄŸitim veren Tefeyyüz Ä°lköÄŸretim Okulu'nun hemen yanında bulunan tekke, Bursa BüyükÅŸehir Belediyesi'nce onarılmaya baÅŸlandı.

Tekkenin son ÅŸeyhi ise Murtaza Efendi. Henüz 30 yaşında. 2005'te vefat eden babası Åžeyh Ä°brahim'den sonra tekkenin başına geçmiÅŸ. Bursa BüyükÅŸehir Belediyesi tarafından yapılan restorasyon bitmek üzere. Murtaza Efendi, onarım sonrası ilk iÅŸlerinin beÅŸ vakit namaz ve cumaları sürekli hale getirmek olduÄŸunu söylüyor. Zikirler devam ediyormuÅŸ ve cemaat gün geçtikçe artıyormuÅŸ. Murtaza Efendi'nin ailesi 1876'da Bulgaristan'dan gelmiÅŸ. Daha önce Üsküp merkezdeymiÅŸ dergâhları. 1963'te ÅŸimdiki yere geçmiÅŸler. Kendisinin 6. kuÅŸaktan ÅŸeyh olduÄŸunu söylüyor Murtaza Efendi. Burada doÄŸup büyümüÅŸ. EÅŸi Hüsniye Hanım da Türk. Ä°rva adında bir de kızları var. Åžimdi Ä°rva, tekkenin bahçesinde oynuyor.

Yahya Kemal, ilk eğitimini bu tekkede almış
 
Üsküp'teki Rıfai Tekkesi'nin önemli bir yönü ise Yahya Kemal'in ilk eÄŸitimini burada almış olması. Hocası Åžeyh Sadedin Sırrı Efendi de tekkenin haziresinde yatıyor. Yahya Kemal'i çok sevdiÄŸini dile getiren Murtaza Efendi, çocuÄŸuna da onun ÅŸiirlerini ezberletmek istermiÅŸ.

Samet ALTINTAÅž/Zaman Pazar



2012-09-04 15:59:42



facebook furl linkibol digg del.icio.us yumiyum
oyyla bagcik technorati twitter ffeed

YAZDIR

ARKADAŞINA GÖNDER

YORUM EKLEYİN
 Lütfen yorum, eleştiri ve beklentilerinizi bize iletin.
Adınız :
Emailiniz :
Yorumunuz :
  
Yorum sayısı : 1 Bütün yorumlar...
hasan boyraz 2012-09-26 18:33:24 - 
neden hiç bir televizyon proğramlarınakatılmıyorsunuz


TÜM YAZILARA ULAŞMAK İÇİN...
Dünyaya en çok muz satan ülke (YENİ BÖLÜM YouTube kanalımızda)
Saim Orhan "Aykırı Soruları" Yanıtladı
Mesut Yar'dan Ayna'ya Övgü Dolu Sözler
Gezi-Belgesel Dalında Onbinlerce Öğrencinin de Tercihi Ayna
2012-2013 Yılının En Beğenilen Sunucuları
Ä°rlanda'da EÄŸitim
Bosna'ya Gitmenin Tam Zamanı
Zamanın Evliya Çelebi'si
Vardar Nehri'nin İkiye Böldüğü Başkent: Üsküp
Biraz 'Bari' Gelirsen Harran'ı Göreceksin
 



BASINDA AYNA

FOTO GALERİ


Belarus



Cibuti



Kanada 2014



Botswana



Süleymaniye



Maputo

Diğer GALERİLER için tıklayın...


VİDEO GALERİ


Costa Rica-1



Hong Kong-2



Hong Kong-1



Makau



Belarus



Panama-3

Diğer VİDEOLAR için tıklayın...

SAİM ORHAN'DAN GEZİ YAZILARI

RÖPORTAJLAR

ANKET


Anket Sonuçları



 

 

 

Site Üretim By Yaap | Copyright (c) 2009