Ayna Programı :: Web Sitesine Hoşgeldiniz ::
Ayna
Ana Sayfa | Hakkımızda | Bize Yazın | İletişim | English | Açılış Sayfam Yap | S.Kullanılanlara Ekle 03-11-2024
Türk vatandaşlarına vize UYGULAMIYOR! (YENİ BÖLÜM)
 
   
Vardım Mağrip Diyarına Hayran Kaldım Endamına
Ne Kazablanka filmi ne Aşkın Peşinde dizisi ne de kitaplardan okuduğumuz Fas var karşımızda. Çokça Afrika, biraz Fransa, bir miktar İspanya, az biraz yeşillik, çok çöl, biraz okyanus. Kısacası, karmaşanın ülkesi Fas. Gizemi de buradan kaynaklanıyor.

Aklına uzak diyarların sevdası düÅŸmeye görsün bir kere insanın. MâÅŸukuna kavuÅŸacak bir âşık gibi hazırlanır seyrüseferine. Yanında yol boyu kendisine eÅŸlik edecek çantası, aklında ise henüz ulaÅŸmadığı adresi 'avucunun içi gibi bildiÄŸini' zannettiren bilgi kırıntıları. Fakat deÄŸil midir ki aÅŸkı diri tutan sürprizlerin ta kendisi? Tam da bu sebeple bilgi kırıntılarımızı memlekette bırakıp Fas'a doÄŸru yola koyulduk. Åžehirleri haritasız gezip, sokaklarında kaybolmaktı niyetimiz. Ä°ÅŸte bu yüzden yanımıza seyahat rehberi deÄŸil 'Tahir Sami Bey'in Özel Hayatı' isimli kitabı almıştık. Mustafa Kutlu'nun daha ilk cümlesi hislerimize tercüman olacaktı: "Bir beldeyi, mahalleyi, sokağı, ÅŸehri tanımak mı istiyorsunuz; orayı mutlaka yaya dolaÅŸmalısınız." Heyhat bu kaderin garip bir cilvesi olsa gerek deyip, daldık maÄŸrip diyarının hayaline. Ülkeye ayak basar basmaz bilgi kırıntılarımızı memlekette bırakmanın nasıl da isabetli bir karar olduÄŸunu gördük. Ne Kazablanka filmi ne AÅŸkın PeÅŸinde dizisi ne de kitaplardan okuduÄŸumuz Fas vardı karşımızda. Çokça Afrika, biraz Fransa, bir miktar Ä°spanya, az biraz yeÅŸillik, çok çöl, biraz okyanus. Kısacası, karmaÅŸanın ülkesiydi Fas. Gizemi de bundandı...

MarakeÅŸ mi keÅŸmekeÅŸ mi?
BaÅŸkent her ne kadar Rabat olsa da Fas'a gizemli kimliÄŸini kazandıran ÅŸehir kuÅŸkusuz MarakeÅŸ. Bunu fark etmiÅŸ olacak ki, UNESCO da koruma altına aldığı ilk meydanı bu ÅŸehirden seçmiÅŸ. Djemaa el Fnaa meydanından bahsediyoruz. Burası aynı zamanda ikiye ayrılan ÅŸehrin eski kısmının; yani Medina Kadima'nın kalbi. Labirenti andıran dar sokaklara baÄŸlanan meydan, 365 gün yaÅŸayan bir panayır alanı gibi. MarakeÅŸ'te sanki zaman yüzyıllar öncesinde durmuÅŸ da siz bir DoÄŸu masalının içindesiniz. Maymun ve yılan oynatıcılarını, dövmecileri, meddahları, çalgıcıları, hokkabazları, seyyar lokantaları görünce kısa süreliÄŸine de olsa o masalın kahramanı hissediyorsunuz kendinizi. Masalın en eÄŸlenceli tarafı tabii ki maymun ve yılan oynatıcıları. Ama izlemesi bedava deÄŸil. FotoÄŸraf çektiÄŸinizde bile para talep eden hayvan sahipleri, kolay kolay peÅŸinizi bırakmıyor. 'Yok ben para vermem' derseniz, kazara maymunla göz göze bile gelmeyin, söylemesi bizden.
Masaldan çıkıp gerçek dünyaya döndüÄŸünüzü ise ÅŸehrin 'keÅŸmekeÅŸine' girince anlıyorsunuz. Nitekim MarakeÅŸ sokaklarındaysanız trafik kurallarını unutun gitsin. Çünkü fayton, otomobil, bisiklet ve motosikletlilerin aynı anda yanınızdan geçtiÄŸi bir yolda aklınıza en son gelen ÅŸey trafik kuralları. Ezilir miyim? diye de korkmayın, çünkü o karmaÅŸaya raÄŸmen korna bile çalma ihtiyacı duymayan araçlar yanınızdan süzülüp geçerken siz sadece arkalarından ÅŸaÅŸkınlıkla bakakalıyorsunuz...

Kadınların ulaşım aracı motosiklet
ÅžaÅŸkınlığınızı bir kat daha artıracak ÅŸey ise motosiklet kullanıcılarının çoÄŸunun kadın olduÄŸunu gördüÄŸünüz an. Tesettürlü kadınların hepsi profesyonel birer sürücü. Aralarında bir eliyle motor kullanırken ötekiyle cep telefonunda mesaj yazabileni bile var. Bu durum sadece turistleri ÅŸaşırtıyor olsa gerek. Nitekim Faslılar, bunu kadınların birçok ülkede olmadığı kadar özgür oluÅŸuna baÄŸlıyor.
MarakeÅŸ demek biraz da alışveriÅŸ demek. Rengârenk kumaÅŸlar, deri ürünler, süs eÅŸyaları, gümüÅŸ objeler, ışıl ışıl lambalar, baharatçılar ve Faslıların yöresel kıyafeti cillabelerin albenisine kapılıp yüzlerce dükkânın bulunduÄŸu dar sokaklarda kaybolmanız iÅŸten bile deÄŸil. Üstelik bütçenizi de çok zorlamayacak cinsten. Tabii pazarlık yapmak kaydıyla. Zira satıcı ilk söylediÄŸi fiyatın yarısına kadar düÅŸebiliyor.
'Aman ÅŸu müzeyi de görelim' telaşına kapılmaya çok da gerek yok Fas'ta. Dar sokakları, Endülüs ve Fransız mimarisinden etkilenen tarihî yapıları ve souk adı verilen çarşılarıyla zaten bir açık hava müzesi ülke. Bunun tek istisnası Endülüs mimarisiyle inÅŸa edilen camileri. Vakit namazları dışında açık olan ender camilerden biri olan Kutubiye'de tek zorluk abdest almak. Rengârenk küçük kovaların içine konulan kısıtlı suyla abdest almaya Faslılar alışık olsa da Müslüman turistlerin gözü ÅŸadırvanları arıyor. Kadim MarakeÅŸ'i anlattık. Tabii siz ÅŸimdi ÅŸehrin yeni yüzünü de merak etmiÅŸsinizdir. 44 yıl boyunca Fransız sömürgesinde kalan ülkede bu istiladan en çok mimarî ve dil etkilenmiÅŸ. Sokakta herkes Fransızca konuÅŸabiliyor. Tabelalar Arapçanın yanı sıra Fransızca yazılarla dolu. Fransızların giderken bıraktığı bu 'istenmeyen miras'ı görmek isterseniz ÅŸehrin yeni kısmına uÄŸrayabilir, gitmiÅŸken de botanik bahçesi Jardin Majorelle'yi gezebilirsiniz. Fransız bir iç mimar tarafından yapılan bahçede beÅŸ kıtadan bitki türleri görmek mümkün.

Kapitalizmin uğramadığı şehir: Fes

MarakeÅŸ'ten sonra ülkenin geleneksel yapısını en fazla yansıtan ikinci ÅŸehri Fes'e bir cuma günü gidiyoruz. Aslına uygun olarak bayram gibi yaÅŸanan cuma vakitleri Faslıların geleneklerine ÅŸahit olmak için iyi bir fırsat. 14 ayrı kapıdan girilen eski Medina'da öÄŸle vakti altından insanların öbek öbek geçerek camiye gittiÄŸi kemerli yapılar fotoÄŸrafçılar için bulunmaz bir nimet. Bu kemerli yapıların en görkemlisi ise Bab-ül Celud (Mavi Kapı). 9 bin 700 sokaktan oluÅŸan eski ÅŸehre giriÅŸi saÄŸlayan bu kapı aynı zamanda Fes'in büyülü dünyasına açılıyor. Sokakların her biri farklı bir zanaatın merkezi konumunda. Marangozlar, demirciler, ahÅŸap üreticileri, dericiler, halıcılar ve porselenciler, bunlardan sadece birkaçı. Unutulan pek çok mesleÄŸi ısrarla sürdüren Feslilerin en önemli gelir kaynaklarından biri de dericilik. Dünyanın en eski tabakhanesine sahip ÅŸehirde hâlâ üretim oldukça yaygın.
Normalde adım atılamayacak kadar kalabalık olan dar sokakların boÅŸ görüldüÄŸü tek vakit ise cuma günleri. Tamamı kapanan dükkânlar, namaz bittikten sonra hemen açılmıyor. Halk ve esnaf o gün yapılan alışveriÅŸi haram sayıyor. Uzak durdukları tek ÅŸey alışveriÅŸ deÄŸil. AkÅŸam vakti yeniden açılan dükkânlardan müzik yerine Kur'an-ı Kerim ve ilahi sesleri yükseliyor.
Fes'in geleneklerine baÄŸlı bu yapısı, kapitalizmin ülkeye giriÅŸini de zorlaÅŸtırmış. Nereden mi anladık? Türkiye dahil pek çok ülkede neredeyse her sokak başında görmeye alışık olduÄŸumuz McDonalds'ların Fas'ta bir elin parmaklarını geçmeyecek kadar az olmasından. Bir de insanlar arasındaki sınıf farkını hissettirmeyen cillabelerden. Dev markaların şık kıyafetleri yerine bölgenin iklimine de uygun olduÄŸu için tercih edilen rengârenk geleneksel kıyafetler, giyenin sosyoekonomik seviyesiyle ilgili fazla bir fikir vermiyor.

Atlas Okyanusu'nun bitip Akdeniz'in başladığı yer
Fas'a gidip de Akdeniz ile Atlas Okyanusu'nu birleÅŸtiren, tatlı ve tuzlu suyun birbirine karışmadan aktığı Cebelitarık BoÄŸazı'nı ve Afrika kıtasını andıran Herkül MaÄŸarası'nı görmeden dönmek olmaz. Bunun için adresimiz ülkenin en kuzeyinde yer alan Tanca. Okyanusun bitip Akdeniz'in baÅŸladığı yerdeki bu liman kenti, Ä°spanya'ya bir saat uzaklıkta. Ülkenin diÄŸer kısımlarının aksine burada Fransa'nın deÄŸil Ä°spanya'nın etkisi hakim.
Ve adını bir filmle dünyaya duyuran Kazablanka'dayız. Tek bir sahnesi bile adını aldığı ÅŸehirde çekilmese de Kazablanka filmi, ÅŸehre hatırı sayılır oranda turist çekmeyi baÅŸarıyor. Palmiye aÄŸaçları ve okyanusun dalgalı sularının oluÅŸturduÄŸu kilometrelerce uzunluktaki sahili ile Kazblanka, Fas'ın modern yüzü. MeÅŸhur kordon boyunu sabahın erken saatlerinde gezecek olursanız, Faslıların sabah sporuna ÅŸahit olabilirsiniz. Zira gençler sular çekildiÄŸinde halı sahaya dönüÅŸen kumsalda futbol maçı yapıyor, kadını erkeÄŸi, genci yaÅŸlısı yüzlerce Faslı ise sabah sporunda buluÅŸuyor.
Afrika'nın en büyük alışveriÅŸ merkezi Morocco Mall de burada, Mekke'den sonraki dünyanın en büyük ikinci camisi de. Kral Hasan II'nin kendi adını verdiÄŸi caminin minaresi 210 metre uzunluÄŸunda ve bu özelliÄŸiyle dünyanın en uzun minareli camisi olma unvanını elinde bulunduruyor. Rivayet o ki, Kral Hasan bir gece rüyasında okyanusun üzerinde seccadesini serip namaz kıldığını görür. Bunun üzerine, okyanus kenarına ihtiÅŸamlı camiyi inÅŸa ettirir. Söz açılmışken yazımızı Faslıların krallarına olan sevgisinden bahsederek bitirelim. Halkın krala olan sevgisi havaalanındaki döviz bürosundan sokak meÅŸrubatçılarının tezgâhına kadar hemen her yere fotoÄŸraflarını yerleÅŸtirecek kadar fazla. Dine baÄŸlılığı ve yardımseverliÄŸiyle bilinen Kral Muhammed 6, babası Hasan II'nin aksine halkın gönlüne girmeyi baÅŸarmış. Afrika'yı saran Arap Baharı'nın bu ülkeye uÄŸramamasının nedeni belki de bu. Bu rüya ülkeyi bir bilenle keÅŸfe çıkmak isterseniz 4 yıldır Fas'ta turizm acenteliÄŸi yapan Cebelitarık Turizm'in kapısını çalın deriz. www.cebelitarik.com

Kuskus yiyip nane çayı içiyorlar
Fas'ın geleneksel yemeÄŸi hiç kuÅŸkusuz kuskus pilavı. Her cuma günü namazdan sonra yapılıp dağıtılan bu yemeÄŸi ülkeye yaÅŸamak için giden Türkler ilk zamanlarda sevmeseler de sonraları tiryakisi oluyorlar. Türkler gibi çaya da düÅŸkünler ancak bir farkla. Biz siyah çay, onlar ise nane çayı içiyorlar. Merak edip 'Türkiye'deki nanelerden de aynı çayı yapabilir miyiz?' diye sorduk. Deneyenler 'hayır' cevabını verdi. Sebebi ise Fas'ın nanesinin biraz daha sert ve farklı bir aromaya sahip oluÅŸu. Kralın içeceÄŸi olarak bilinen zaza ise adını ve tadını hiç bilmediÄŸimiz tropikal meyvelerden hazırlanan bir enerji deposu. Zaza, kralın yazlık sarayının bulunduÄŸu Tetouan ÅŸehrine özgü iken MarakeÅŸlilerin içeceÄŸi ise taze sıkılmış portakal suyu. Djamaa el Fnaa meydanını portakal rengine boyayan satıcıların vaat ettiÄŸi serinliÄŸe kavuÅŸmanın bedeli sadece 4 dirhem. Yani yaklaşık 50 kuruÅŸ. Faslıların M'samen ve Baghrir adını verdikleri gözleme ve krepleri yemeden kendinizi kahvaltı yapmış sanmayın!

 ZEYNEP KILIÇ - DÄ°LEK HAYIRLI - 07.07.2012 - ZAMAN



2012-07-28 15:10:55



facebook furl linkibol digg del.icio.us yumiyum
oyyla bagcik technorati twitter ffeed

YAZDIR

ARKADAŞINA GÖNDER

YORUM EKLEYİN
 Lütfen yorum, eleştiri ve beklentilerinizi bize iletin.
Adınız :
Emailiniz :
Yorumunuz :
  
Yorum sayısı : 2 Bütün yorumlar...
nursel balcı 2013-03-13 16:09:56 - 
proğramlarınızı çok beğeniyoruz, zevkle izliyoruz. Muğladan selamlar

yunus öztaÅŸdönderen 2013-02-16 18:00:27 - 
programınızı çok begeniyoruz.ailece seyrediyoruz.çalışmalarınızda başarılar dilerim.


TÜM YAZILARA ULAŞMAK İÇİN...
Dünyaya en çok muz satan ülke (YENİ BÖLÜM YouTube kanalımızda)
Saim Orhan "Aykırı Soruları" Yanıtladı
Mesut Yar'dan Ayna'ya Övgü Dolu Sözler
Gezi-Belgesel Dalında Onbinlerce Öğrencinin de Tercihi Ayna
2012-2013 Yılının En Beğenilen Sunucuları
Ä°rlanda'da EÄŸitim
Bosna'ya Gitmenin Tam Zamanı
Zamanın Evliya Çelebi'si
Vardar Nehri'nin İkiye Böldüğü Başkent: Üsküp
Biraz 'Bari' Gelirsen Harran'ı Göreceksin
 



BASINDA AYNA

FOTO GALERİ


Belarus



Cibuti



Kanada 2014



Botswana



Süleymaniye



Maputo

Diğer GALERİLER için tıklayın...


VİDEO GALERİ


Costa Rica-1



Hong Kong-2



Hong Kong-1



Makau



Belarus



Panama-3

Diğer VİDEOLAR için tıklayın...

SAİM ORHAN'DAN GEZİ YAZILARI

RÖPORTAJLAR

ANKET


Anket Sonuçları



 

 

 

Site Üretim By Yaap | Copyright (c) 2009